Nhân viên luôn là tài sản quý giá nhất của mọi tổ chức. Vì thế, phát triển và khai thác tối đa năng lực của họ chính là nhiệm vụ quan trọng đối với các nhà quản lý, lãnh đạo. Và "coaching" (huấn luyện, trợ giúp) được xem là công cụ lý tưởng để đạt được mục tiêu đó. Kỹ năng coaching giúp cấp quản lý truyền đạt kiến thức, phát huy tiềm năng, định hướng và động viên nhân viên học hỏi, phát triển không ngừng. Vậy coaching là gì và làm thế nào để trở thành một "huấn luyện viên" giỏi?
Định nghĩa về Coaching và vai trò quan trọng của nó
Trước tiên, coaching được hiểu là quá trình mà một người (huấn luyện viên - Coach) sử dụng các kỹ năng truyền đạt, đặt câu hỏi và lắng nghe để giúp đỡ, truyền cảm hứng và khuyến khích người khác (người được huấn luyện - Coachee) phát triển bản thân, mở rộng tư duy và đạt được những mục tiêu nhất định.
Về vai trò, Coach không chỉ đơn thuần chia sẻ kiến thức mà còn mang đến cho người được huấn luyện những cơ hội để đào sâu kiến thức đó bằng cách đặt ra nhiều câu hỏi gợi mở, thách thức họ tư duy sâu hơn về vấn đề. Để phát triển tiềm năng tối đa, Coach sẽ động viên và hỗ trợ coachee vượt qua được các rào cản cả về mặt thực tế lẫn tâm lý.
Có thể nói, Coaching là nghệ thuật dạy người khác tự học cách hoàn thành công việc và đạt được mục tiêu đề ra. Các nhà lãnh đạo tại mọi cấp bậc, mọi tổ chức đều nên sở hữu kỹ năng Coaching để phát triển và truyền cảm hứng cho nhân viên.
Lợi ích của việc áp dụng kỹ năng coaching
Khi áp dụng kỹ năng Coaching, cả quản lý lẫn nhân viên đều sẽ hưởng lợi từ rất nhiều mặt khác nhau.
Với quản lý, việc sở hữu những kỹ năng này sẽ giúp họ trở nên tốt hơn trong việc phân công, đánh giá, cũng như phát triển nhân viên. Các nhà quản lý có thể dễ dàng truyền đạt kiến thức và truyền cảm hứng cho nhân viên, tận dụng triệt để tiềm năng của họ. Đồng thời, họ cũng có thể xây dựng mối quan hệ tốt hơn, củng cố sự tin tưởng và cam kết từ nhân viên.
Với nhân viên, họ sẽ có cơ hội được thách thức để tăng hiệu suất làm việc, phát triển bản thân tốt hơn. Họ có nhiều khả năng tham gia và nắm bắt vấn đề hơn, được truyền cảm hứng và động viên để phát huy tiềm năng của mình. Từ đó, họ sẽ cảm thấy gắn bó hơn với tổ chức và có ý thức trách nhiệm cao hơn.
Ngoài ra, quá trình Coaching còn đem đến nhiều lợi ích khác cho tổ chức như tăng năng suất lao động, nâng cao tính sáng tạo, giúp duy trì và phát triển nguồn nhân lực, phát triển văn hóa doanh nghiệp lành mạnh và bền vững.
Các nguyên tắc Coaching quan trọng
Để trở thành một huấn luyện viên giỏi, trước tiên bạn cần nắm vững một số nguyên tắc cơ bản của việc coaching:
Hiểu năng lực, tầm nhìn của người được huấn luyện Trước khi bắt đầu coaching, điều đầu tiên bạn cần làm là đánh giá thấu đáo năng lực, điểm mạnh, điểm yếu của Coachee và xác định rõ những mục tiêu, tầm nhìn, khát vọng của họ. Từ đó, bạn mới có thể đưa ra phương pháp và mục tiêu phù hợp cho quá trình coaching.
Không ép buộc hay ban bố một chiều Coaching là quá trình hai chiều, bạn không thể chỉ đơn thuần ép đặt ý tưởng của mình lên coachee. Bạn cần khơi gợi họ tự ý thức và định hướng mục tiêu cho chính bản thân, động viên họ tự khám phá ra năng lực và cách thức để đạt được điều đó.
Đặt nhiều câu hỏi hơn là đưa ra câu trả lời cụ thể Nhớ rằng, mục tiêu quan trọng của coaching là khơi gợi, giúp người được huấn luyện phát triển tư duy và khả năng tự giải quyết vấn đề. Chính vì vậy, bạn nên sử dụng kỹ thuật đặt câu hỏi khơi gợi, gợi mở thay vì chỉ ra câu trả lời cụ thể cho họ.
Chỉ đóng vai trò hỗ trợ, định hướng Coach đóng vai trò hỗ trợ, tạo điều kiện và định hướng cho người được huấn luyện đạt được mục tiêu đã đề ra. Họ không nên lấn át, chi phối, hoặc quyết định thay những người họ coaching.
Thiết lập mối quan hệ tin cậy và tôn trọng Để đạt hiệu quả cao nhất, coaching cần được xây dựng trên cơ sở một mối quan hệ tin cậy, thân thiện và tôn trọng lẫn nhau giữa hai bên. Coach cần xây dựng niềm tin, tạo động lực, khích lệ người được huấn luyện luôn coi trọng bản thân mình.
Các bước cơ bản trong quá trình coaching
Khi đã nắm được những nguyên tắc trên, bước tiếp theo bạn cần làm là áp dụng đúng phương pháp coaching hiệu quả. Dưới đây là một số bước cơ bản để bạn có thể triển khai coaching trong thực tế:
Bước 1: Xây dựng mối quan hệ đồng cảm với coachee
Việc đầu tiên, bạn cần xây dựng niềm tin và sự đồng cảm với người được huấn luyện. Bạn có thể làm quen, trao đổi để nắm bắt họ cũng như tình hình công việc, hoàn cảnh của họ. Quan trọng là tạo được mối quan hệ thân thiện và cởi mở để người được huấn luyện dễ dàng tiếp thu.
Bước 2: Đánh giá năng lực và mục tiêu của coachee
Tiếp theo, bạn cần xác định rõ nhu cầu và mục tiêu của coachee là gì. Bạn có thể đặt các câu hỏi chất vấn và lắng nghe để đánh giá năng lực, kiến thức, kỹ năng, thái độ, sở trường và hạn chế của họ. Từ đó, giúp họ xác định mục tiêu cần đạt được thông qua coaching.
Bước 3: Tạo kế hoạch và phương pháp rõ ràng
Dựa trên mục tiêu và năng lực hiện có của coachee, bạn cần xây dựng kế hoạch và phương pháp coaching rõ ràng, chi tiết về những gì sẽ được thực hiện, cách thức triển khai như thế nào, tần suất và lộ trình ra sao. Tất cả phải được thống nhất và cam kết tuân thủ từ cả hai bên.
Bước 4: Sử dụng các công cụ đặt câu hỏi, lắng nghe
Đây là giai đoạn quan trọng nhất để huấn luyện và truyền thụ kiến thức cho coachee. Bạn cần sử dụng hiệu quả các câu hỏi đầy thách thức, gợi mở người được huấn luyện phải tư duy, suy nghĩ sâu hơn. Đồng thời phải biết lắng nghe thật tốt để nắm bắt tư duy, suy nghĩ của họ, từ đó cung cấp thông tin hữu ích.
Bước 5: Quan sát kết quả và đưa ra phản hồi
Trong quá trình triển khai, bạn cần liên tục thu thập thông tin, quan sát và đánh giá kết quả của coachee để đưa ra những phản hồi kịp thời. Phản hồi cần thẳng thắn nhưng không đả kích, phải nhấn mạnh những điểm đã đạt được cũng như chỉ ra vấn đề cần cải thiện.
Bước 6: Xem xét, điều chỉnh kế hoạch nếu cần
Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng là bạn cần thường xuyên xem xét lại kế hoạch coaching để đảm bảo nó hiệu quả và phù hợp với diễn biến thực tế. Nếu thấy kế hoạch chưa hợp lý, hãy linh hoạt điều chỉnh và thảo luận với coachee về phương án mới. Quá trình coaching cần là vòng tuần hoàn để hoàn thiện từng bước một.
Một số kỹ năng cần thiết để trở thành coach hiệu quả
Ngoài việc nắm vững lý thuyết, các bước cơ bản, để trở thành một huấn luyện viên giỏi, bạn cũng cần rèn luyện các kỹ năng thiết yếu sau:
Kỹ năng đặt câu hỏi khơi gợi, gợi mở
Kỹ năng lắng nghe tích cực, thấu hiểu
Khả năng quan sát, đánh giá đúng năng lực coachee
Rèn luyện khả năng đồng cảm, tạo động lực, truyền cảm hứng
Kỹ năng giao tiếp hiệu quả, phản hồi xây dựng và nhạy bén
Kiên nhẫn, linh hoạt và luôn sẵn sàng hỗ trợ coachee
Càng rèn luyện và trau dồi các kỹ năng trên, bạn càng trở thành một huấn luyện viên toàn diện và giỏi hơn trong công tác coaching.
Coaching là công cụ quý giá để giúp các nhà quản lý, lãnh đạo phát triển được toàn bộ năng lực, tiềm năng của nhân viên. Đây cũng chính là bí quyết giúp tổ chức phát triển bền vững nguồn nhân lực chất lượng cao.
Tuy nhiên, để trở thành một "huấn luyện viên" chuyên nghiệp, bạn cần nắm vững các nguyên tắc, quy trình cũng như sở hữu đầy đủ các kỹ năng thiết yếu cần thiết. Hãy rèn luyện kiên trì, thấu hiểu và luôn mở lòng để học hỏi, tiếp thu. Từng bước một, kỹ năng coaching của bạn sẽ ngày càng tiến bộ và trở thành công cụ quý giá giúp phát triển tối đa tiềm năng cho nhân viên cũng như toàn bộ tổ chức.
Chúc các bạn thành công và hiệu quả trên con đường coaching của mình!
Tomuz Learning
Comments