Sống ở nhờ nhà người khác là một trải nghiệm đầy kịch tính và cay đắng mà nhiều người phải trải qua. Đó là thân phận của kẻ lang bạt không nhà, không nơi nương náu. Họ phải đối mặt với vô vàn khó khăn, đấu tranh nội tâm không ngừng nghỉ. Hãy cùng dõi theo những tâm tư, nỗi niềm khắc khoải chứa đựng trong thân phận "ở nhờ" - một góc nhìn sâu sắc về hành trình sống lay lắt của con người.
Cuộc sống vỡ đôi
Trước khi rơi vào thân phận ở nhờ, hầu hết mọi người đều trải qua những cuộc đời bình thường, có công ăn việc làm và mái ấm riêng. Tuy vậy, theo nghiên cứu của Trung tâm Chính sách Nhà ở Quốc gia Mỹ, có tới 40% người vô gia cư là do mất việc làm hoặc gặp khó khăn tài chính. Một số trường hợp khác là do gia đình tan vỡ, bạo lực gia đình hoặc vướng vào những vấn đề về tâm lý, nghiện ngập.
Dù nguyên nhân nào, khi phải đối mặt với hiện thực đẩy đường cùng, không nơi nương tựa, tâm lý con người sẽ rơi vào than trời trách đất, chán nản và tuyệt vọng. Họ phải từ bỏ mái ấm xưa, những thói quen quen thuộc để đi lang thang, ở nhờ đây đó. Cuộc sống tan nát, tinh thần ngã lòng như bị vỡ đôi.
Sống lay lất vì món nợ tồn đọng
Nhiều người sống ở nhờ là vì gánh nặng nợ nần đè lên mình quá sức chịu đựng. Một nghiên cứu của tổ chức phi lợi nhuận Dân quyền Nhân đạo tại California cho thấy, phần lớn người vô gia cư có số nợ tồn đọng rất lớn, dao động từ 10.000 - 25.000 USD.
Những món nợ khổng lồ khiến cuộc sống của họ hoàn toàn đảo lộn. Không có khả năng trả hết, tiền lương thu nhập ít ỏi đều phải dồn để trả dần nợ nần. Trong tình cảnh túng quẫn, nhiều người buộc phải bán nhà, xe, tài sản để tồn tại. Cuối cùng, khi mọi thứ cạn kiệt, đành phải sống lang thang, nhờ nhà người khác qua ngày tháng.
Mỗi ngày của người sống ở nhờ đều gói ghém nỗi lo âu khôn nguôi về tương lai nợ nần. Trong khi tình cảnh càng lâu càng tệ hơn, thì gánh nặng nợ chồng chất vẫn đeo bám dai dẳng. Đây là vòng luẩn quẩn khó thoát khỏi, khiến nhiều người dần mất niềm tin.
Những hiểm họa rình rập
Khi mất đi mái ấm nhà mình, con người cũng mất đi nguồn an toàn trú ẩn cuối cùng. Đặc biệt với những người ở nhờ nhà người khác, họ luôn đối mặt với nhiều nguy cơ đe dọa sức khỏe và tính mạng:
- Nguy cơ bị tấn công, bạo lực: Trong nghiên cứu của David R.Burnham về người vô gia cư tại Philadelphia, khoảng 23% số người được điều tra thừa nhận đã bị tấn công khi đang sống ở nhờ.
- Nguy cơ mắc bệnh tật: Môi trường sống di động, không nơi cư trú cố định cũng là nguyên nhân dẫn đến nhiều bệnh tật như suy dinh dưỡng, cảm lạnh, tiểu đường, tim mạch… Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh, tỷ lệ người vô gia cư mắc bệnh cao gấp 6 lần người có nhà ở ổn định.
- Nguy cơ bị lạm dụng, xâm hại: Thân phận ở nhờ nhà người khác luôn mang đến nguy cơ bị lạm dụng và xâm hại khổ sở. Ẩn sau lòng tốt của những ân nhân thì không ít kẻ xấu có hành động đen tối, đê hèn.
Nỗi cô đơn thân cô thế cô
Nhà văn nổi tiếng Maxim Gorky từng nói "Người cô đơn không chia sẻ nổi đau với bất cứ ai cả". Nói lên điều này, ông muốn nhấn mạnh thân phận của những người luôn rơi vào cảnh cô đơn cô lập, không nơi chia sẻ nỗi niềm - đúng như những kẻ lang thang, ở nhờ.
Bởi ở nhờ luôn ẩn chứa sự thiếu an toàn, không có nơi trú ẩn vững chắc. Tâm lý bất an và hoài nghi luôn hiện hữu. Họ sống lây lất nơi này đến nơi khác nên mối liên hệ xã hội khó gắn kết. Chính điều này khiến họ trở nên cô đơn, cả về thể xác lẫn tinh thần.
Trong khi chìm đắm cảnh cô đơn thân cô thế cô, những người ở nhờ thường phải đối mặt với ánh mắt kỳ thị từ xã hội. Nhiều người đồng cảm, nhưng cũng nhiều người nhìn bằng con mắt nghi kỵ, miệt thị. Cách nhìn phiến diện này càng khiến người ở nhờ thêm tổn thương và đau khổ.
Tìm kiếm lối thoát
Mặc dù phải gánh chịu muôn vàn nỗi đớn đau, cay nghiệt, những con người sống ở nhờ vẫn không nguôi ngoài khát vọng vươn tới một cuộc đời bình yên và nhân cách hơn. Họ không ngừng tìm kiếm lối thoát khỏi thân phận lầm than, lang bạt.
Có những người liều mình đi làm việc ngày đêm, dành dụm từng đồng tiền để có chỗ đứng vững chắc hơn. Có những người may mắn được hỗ trợ từ các tổ chức từ thiện, được chỗ trú ẩn nhà tạm lánh. Nhiều người khác tìm đến các chương trình phục hồi nhân phẩm, vươn lên tái hòa nhập cộng đồng.
Cuộc đời vẫn đầy những tiềm năng khả thi để bứt phá khỏi vòng luẩn quẩn vận rủi. Để làm được, người ở nhờ phải luôn giữ vững khát khao, niềm tin và ý chí tự lập. Bởi chỉ có như vậy, họ mới có thể chạm tay đến hạnh phúc và phẩm giá con người trong tương lai.
Thân phận ở nhờ là một gánh nặng đầy chông gai, xoáy sâu vào tâm hồn con người. Nhưng đằng sau những bất hạnh, vẫn luôn tồn tại những tâm hồn mãnh liệt không ngừng nỗ lực vươn lên. Những thân phận ấy đáng được cảm thông, đồng cảm, để rồi họ có thể đứng lên mạnh mẽ hơn, làm chủ cuộc đời mình.
Nguồn tham khảo:
- HUD Exchange (2018), Homelessness and At-Risk of Homelessness
- David R.Burnham (2012), The Risk of Violence for Homeless Men
Tomuz Learning
Comentarios